donderdag 30 september 2010
vrijdag 24 september 2010
Onderzoek nieuwe technieken
Moodboard:
Samenvatting:
Overige artikelen:
- http://www.google.nl/url?sa=t&source=web&cd=2&ved=0CCYQFjAB&url=http%3A%2F%2Fciteseerx.ist.psu.edu%2Fviewdoc%2Fdownload%3Fdoi%3D10.1.1.94.4610%26rep%3Drep1%26type%3Dpdf&rct=j&q=Wireless%20Sensor%20Networks%20for%20Home%20Health%20Care&ei=6lucTLeZPIaROKq97IgL&usg=AFQjCNEJ2t0XO8LpizXCWvShgPVQVf8z9Q&cad=rja
Samenvatting:
* Er zijn veel nieuwe apparaten op de markt die ook geschikt zijn voor senioren. (Een bepaalde optie bijvoorbeeld voor het versimpelen van de interface). Door bedrijven wordt er echter weinig reclame gemaakt hiervoor.
* Voor de iPhone en de iPad zijn er talloze applicaties die speciaal gemaakt zijn voor senioren. Veel van dit soort applicaties zijn medisch gericht. Zoals bijvoorbeeld een agenda/alarmsysteem voor het innemen van medicijnen.
* TomTom wil dat hun navigatiesysteem ook kan werken met ‘landmarks’ (zoals Albert Heijn of postkantoor) in plaats van ‘ga naar ... meter rechtsaf’. Uit een test bleek namelijk dat senioren dit als prettiger ervaren.
* In de zorg willen ze ‘slimme’ camera’s gebruiken die kunnen registreren of er iemand gevallen is of dat iemand nog wel in zijn bed ligt. Mocht er iets mis zijn, dan kunnen de camera’s de zorgverleners bericht geven zodat deze persoon zo snel mogelijk geholpen wordt.
* ‘Slimme’ huizen worden gebouwd met als doeleinde dat mensen langer zelfstandig kunnen blijven wonen. Denk aan verlichting met aanwezigheidsdetectie, automatische bediening van gordijnen, zonwering en ventilatie en binnendeuren die automatisch openen/sluiten. Wat er echter precies in zo’n ‘slim’ huis te vinden is hangt af van de zorgtoestand van de persoon in kwestie.
* In schoenen en medicijnkastjes willen ze ook slimme technieken gaan toepassen. Zo kan de schoen de drager van te voren waarschuwen voor een val. Het medicijnkastje verteld de gebruiker dat hij of zij wel het goeie medicijn heeft gepakt.
* Er zijn veel nieuwe apparaten op de markt die ook geschikt zijn voor senioren. (Een bepaalde optie bijvoorbeeld voor het versimpelen van de interface). Door bedrijven wordt er echter weinig reclame gemaakt hiervoor.
* Voor de iPhone en de iPad zijn er talloze applicaties die speciaal gemaakt zijn voor senioren. Veel van dit soort applicaties zijn medisch gericht. Zoals bijvoorbeeld een agenda/alarmsysteem voor het innemen van medicijnen.
* TomTom wil dat hun navigatiesysteem ook kan werken met ‘landmarks’ (zoals Albert Heijn of postkantoor) in plaats van ‘ga naar ... meter rechtsaf’. Uit een test bleek namelijk dat senioren dit als prettiger ervaren.
* In de zorg willen ze ‘slimme’ camera’s gebruiken die kunnen registreren of er iemand gevallen is of dat iemand nog wel in zijn bed ligt. Mocht er iets mis zijn, dan kunnen de camera’s de zorgverleners bericht geven zodat deze persoon zo snel mogelijk geholpen wordt.
* ‘Slimme’ huizen worden gebouwd met als doeleinde dat mensen langer zelfstandig kunnen blijven wonen. Denk aan verlichting met aanwezigheidsdetectie, automatische bediening van gordijnen, zonwering en ventilatie en binnendeuren die automatisch openen/sluiten. Wat er echter precies in zo’n ‘slim’ huis te vinden is hangt af van de zorgtoestand van de persoon in kwestie.
* In schoenen en medicijnkastjes willen ze ook slimme technieken gaan toepassen. Zo kan de schoen de drager van te voren waarschuwen voor een val. Het medicijnkastje verteld de gebruiker dat hij of zij wel het goeie medicijn heeft gepakt.
Overige artikelen:
- http://www.google.nl/url?sa=t&source=web&cd=2&ved=0CCYQFjAB&url=http%3A%2F%2Fciteseerx.ist.psu.edu%2Fviewdoc%2Fdownload%3Fdoi%3D10.1.1.94.4610%26rep%3Drep1%26type%3Dpdf&rct=j&q=Wireless%20Sensor%20Networks%20for%20Home%20Health%20Care&ei=6lucTLeZPIaROKq97IgL&usg=AFQjCNEJ2t0XO8LpizXCWvShgPVQVf8z9Q&cad=rja
donderdag 23 september 2010
Emotionele intelligentie (allen)
Hoe kunnen we vormen van intelligentie en emotie toepassen op technologie?
- Gezichtje
- (verschillende) Stemgeluiden
- Kleuren
- Lichtjes
- Warmte
- Trillen
- Aaien
- Schouderklopje
- Complimentjes
- Karaktereigenschappen
- Uitende emoties van het apparaat
- Huisdier
- Vriendschap creëren
- Zorgen voor
- (simpele) Spelletjes spelen
- Product vraag persoon naar persoonlijke kwesties
- Zingen
- Leert je naam op basis van gezichtsherkenning (en groet)
- Spraakherkenning
- Gezichtje
- (verschillende) Stemgeluiden
- Kleuren
- Lichtjes
- Warmte
- Trillen
- Aaien
- Schouderklopje
- Complimentjes
- Karaktereigenschappen
- Uitende emoties van het apparaat
- Huisdier
- Vriendschap creëren
- Zorgen voor
- (simpele) Spelletjes spelen
- Product vraag persoon naar persoonlijke kwesties
- Zingen
- Leert je naam op basis van gezichtsherkenning (en groet)
- Spraakherkenning
Programma van eisen (allen)
- Het product mag niet gemakkelijk kunnen omvallen
- Effectieve anti-slip (indien nodig)
- Persoon moet het in zijn eentje kunnen bedienen
- Niet zwaar om te tillen/lichte gebruikshandeling
- Geen afleidende functies
- Contextgebonden knoppen
- Goede verdeling van het gewicht en praktische vorm
- Comfortabel en goed geplaatste handgreep (indien aanwezig)
- Zelfcorrigerend/error prevention
- Feedback
- Roadmap/breadcrumbs
- Grote knoppen (indien aanwezig)
- Gebruik maken van primitieve vormen van intelligentie en emotie
- Combinatie visueel & tekstueel
- Inspelen op het korte termijn geheugen
- Effectieve anti-slip (indien nodig)
- Persoon moet het in zijn eentje kunnen bedienen
- Niet zwaar om te tillen/lichte gebruikshandeling
- Geen afleidende functies
- Contextgebonden knoppen
- Goede verdeling van het gewicht en praktische vorm
- Comfortabel en goed geplaatste handgreep (indien aanwezig)
- Zelfcorrigerend/error prevention
- Feedback
- Roadmap/breadcrumbs
- Grote knoppen (indien aanwezig)
- Gebruik maken van primitieve vormen van intelligentie en emotie
- Combinatie visueel & tekstueel
- Inspelen op het korte termijn geheugen
Doelgroep (allen)
Doelgroep:
Senioren, 75+, die zo lang mogelijk zelfstandig willen blijven functioneren, hun sociale netwerk vast willen houden en niet willen verhuizen naar een verzorgingshuis/aanleunwoning.
Deze mensen willen dit bereiken en zijn daarom gemotiveerd om nieuwe technieken te gebruiken, maar de doelgroep is niet competent genoeg om dit daadwerkelijk te adopteren.
Wanneer ouderen inzien dat technologie een hulpmiddel kan zijn om langer zelfstandig te blijven is de kans groot dat zij hiervoor open zullen staan. Voorwaarde is dat wij ervoor zorgen dat het smart object eenvoudig in gebruik zal zijn, en niet het kille karakter zal hebben, wat tegenwoordig het geval is bij veel elektronische apparaten.
Senioren, 75+, die zo lang mogelijk zelfstandig willen blijven functioneren, hun sociale netwerk vast willen houden en niet willen verhuizen naar een verzorgingshuis/aanleunwoning.
Deze mensen willen dit bereiken en zijn daarom gemotiveerd om nieuwe technieken te gebruiken, maar de doelgroep is niet competent genoeg om dit daadwerkelijk te adopteren.
Wanneer ouderen inzien dat technologie een hulpmiddel kan zijn om langer zelfstandig te blijven is de kans groot dat zij hiervoor open zullen staan. Voorwaarde is dat wij ervoor zorgen dat het smart object eenvoudig in gebruik zal zijn, en niet het kille karakter zal hebben, wat tegenwoordig het geval is bij veel elektronische apparaten.
Propositie (Allen)
Het verbeteren van de levenskwaliteit van senioren door hen de mogelijkheid te geven langer zelfstandig te kunnen functioneren. Dit wordt bereikt door middel van zinvolle laagdrempelige technieken, die een vorm van emotionele intelligentie bezitten.
Samenvatting artikel Innovatief ontwerpen voor ouderen: Intelligentie en emotie in systemen
kan emotie en intelligentie in systemen een bijdrage leveren aan de manier hoe ouderen
omgaan met technologie om zo de zogenaamde user experience4 te verbeteren..
Scriptievraag
“Goed doordachte producten, waarin ontwerpers niet zijn uitgegaan van een overmaat
aan spierkracht, lenigheid, gezichtsvermogen of technisch inzicht, zullen voor alle
gebruikers de barrière verkleinen. Een slecht product maakt iedereen „gehandicapt..”
(Faas, Oud/Nieuw; Ouderen als Uitgangspunt voor Innovatief Ontwerpen, Amsterdam
1998, p.15/16).
§ 1.1 Wat is user experience?
bedenker van de term user experience, Donald Norman, er zelf over gezegd heeft:
“I invented the term because I thought Human Interface and usability were too narrow: I
wanted to cover all aspects of the person's experience with a system, including industrial
design, graphics, the interface, the physical interaction, and the manual.” (Interface
Design, Archive Interface Piece; Whither “User Experience”, 1998,
http://www.peterme.com/index112498.html 19-06-2002).
Kortom de user experience is zo.n beetje alles waar een ontwerper maar over nagedacht
kan hebben. Elke zintuigelijke beleving die een product teweegbrengt is voortgebracht
door de user experience van dit product.
De user experience van een systeem of product is tegenwoordig steeds belangrijker.
Vroeger waren de producten die op de markt kwamen een stuk simpeler en makkelijker
te bedienen dan de hedendaagse apparaten. Het lijkt wel of apparaten ingewikkeld
moeten zijn en veel functies moeten hebben.
hedendaagse producten worden vaak overladen met te veel mogelijkheden, of die nu
wenselijk zijn of niet. Daarom wordt de user experience steeds belangrijker. Alleen via
een goede user experience kunnen de goede producten met (te) veel mogelijkheden zich
onderscheiden van de slechten. nders zullen veel mensen, en met name ouderen, zich
afzijdig (blijven) houden van deze technologieën.
Tegenwoordig is de vraag naar dit soort zorginstellingen vele malen groter dan dat dit
vroeger het geval was. En kunnen gewoonweg niet alle ouderen die naar een speciale
zorginstelling willen –in welke vorm dan ook-, daar geplaatst worden. Wat er toe leidt,
samen met de hogere levensverwachting en de zogezegde fitheid van deze groep, dat ze
langer zelfstandig moeten leven. In vele gevallen is dit ook precies wat ze willen. Dit is
overeenkomstig met de vijftigplussers die volop in het leven staan.
§ 2.1.1 Maatschappelijke positie van ouderen
De onderzoeks-resultaten benadrukken de leeftijdsonafhankelijkheid van de levensstijl en
vrije tijdsindeling van mensen in hun vijftigplus jaren. Toen deze mensen dus in hun
dertigplus en veertigplus jaren zaten was hun levensstijl en vrije tijdsindeling grotendeels
hetzelfde.7 Zoals eerder gezegd willen ook steeds meer ouderen zo lang mogelijk hun
onafhankelijkheid behouden door zo lang mogelijk zelfstanding te wonen.8 Het feit dat
deze mensen gedwongen of vrijwillig zelfstanding blijven wonen stelt wel speciale eisen
aan de woningen en apparaten die ze dagelijks gebruiken. Dit is één van de belangrijkste
redenen waarom techniek makkelijker toegankelijker moet worden gemaakt.
§ 2.1.2 Economische positie van ouderen
De behoefte van ouderen voor vriendelijkere producten is in de loop van de jaren wel
gedeeltelijk erkent. Maar niet op de juiste manier. Er werd door ontwerpers en bedrijven
naar deze doelgroep gekeken alsof het een speciale doelgroep was, alsof het mensen
waren met een handicap; oud zijn. Terwijl het een normaal marktsegment is met grote
mogelijkheden.
§ 2.2.1 Waar komt de angst voor techniek vandaan?
Waar komt nu deze angst voor techniek bij sommige mensen vandaan? Nieuwe
technieken worden vaak van buitenaf opgedrongen; mensen vragen niet om moeilijke
interfaces en slechte hand- leidingen. Maar vaak is er geen of amper keuze tussen een
apparaat met alleen de basisfuncties of ééntje met alle toeters en bellen.
Er zijn ouderen die zo iets hebben van: “Het zal mijn tijd wel duren. Laat maar zitten!”
Mensen die liever iets laten dan dat ze ergens veel energie in moeten steken. De met de
ouderdom niet zelden verbonden eigengereidheid en geestelijke luiheid. Dit is geen „echt.
probleem als het bijvoorbeeld gaat om het inprogrammeren van de videorecorder. Maar
wat als de situatie wel vraagt om gebruik te maken van deze ingewikkelde technieken
voor ouderen?
Een andere belangrijke oorzaak van angst voor apparaten is onwetendheid.
Onwetendheid van wat apparatuur voor gemakken met zich mee kan brengen. Aan deze
oorzaak van angst is wel degelijk iets te doen; mensen laten omgaan met deze
producten. Een voorwaarde is wel dat er een zekere nieuwsgierigheid aanwezig moet
zijn. Deze kan worden gevoedt door (klein)kinderen, leeftijds- genoten of door
demonstraties. In een aantal grote steden zoals Rotterdam, Maastricht en Arnhem zijn
zogenaamde „knoppenwinkels., hier kunnen ouderen uitleg krijgen en zelf ondervinden
hoe je om moet gaan met dit soort apparatuur.17
§ 2.3.1 Angst voor techniek wegnemen
Als de user experience zal verbeteren d.m.v. het gebruik van (primitieve) vormen van
intelligentie en emotie dan kan dit ervoor zorgen dat ouderen zich meer aangetrokken
voelen tot nieuwe techno- logie. Het kan ervoor zorgen dat het kille onpersoonlijke
karakter dat apparaten hebben een beetje wordt verminderd. Waardoor de
nieuwsgierigheid aangewakkerd kan worden, wat er weer voor kan zorgen dat sommige
ouderen de stap wel een keertje wagen. Dit zal tevens versterkt worden als ze weten dat
wanneer ze een fout maken met de bediening het apparaat hun zal helpen. Heel geduldig
en met duidelijke relevante instructies. Als machines die deze intelligentie bezitten zo
omgaan met hun eigen onvolkomenheden zal een boel ergenis en angst kunnen worden
weggenomen.
§ 2.4 Fysieke beperkingen van ouderen
“Anno 1996 heeft ongeveer twee derde van de zelfstandig wonende 55-plussers één of
meer chronische aandoeningen. Hierbij is uitgegaan van zelfrapportage: aan
respondenten is gevraagd of zij een bepaalde aandoening hebben. Bij 75-plussers heeft
ongeveer drie kwart een chronische ziekte.” (De Klerk, Timmermans (red.), Rapportage
Ouderen 1998, Den Haag 1998, p.110).
In de meeste gevallen bestaan deze chronische aandoeningen uit atrose of het hebben
van een hoge bloeddruk. Vooral atrose is een aandoening die een belangrijke negatieve
rol kan spelen als het gaat om het bedienen van apparaten. Van de vijftigplussers die
zelfstanding wonen en een chronische aandoening hebben heeft maar liefst 50%
beperkingen bij huishoudelijke activiteiten. Van deze mensen heeft 49% moeite met
zitten en staan, heeft 16% beperkingen met horen en heeft 15% van deze mensen
beperkingen met het zien van dingen. De percentages van de laatste beperkingen; horen
en zien, nemen sterk toe vanaf het vijfenzeventigste levensjaar. Toch is er een
aanzienlijk deel, ongeveer 45% van de zeventigplussers, die geen of slechts lichte
lichamelijke beperkingen heeft.
§ 2.4.1 Veiligheidsaspecten
De organistatie Consument en Veiligheid heeft de risicomatrix „eisenwijzer
productveiligheid voor senioren. ontwikkelt. Hiermee kunnen ontwerpers - voornamelijk
industrieel ontwerpers - zien op welke dingen ze extra moeten letten. Een aantal
vuistregels als het gaat om het ontwerpen van een potentieel gevaarlijk product als een
strijkijzer28:
- De producten moeten niet gemakkelijk kunnen omvallen.
- Effectieve anti-slip onderkant zodat personen die slechts één hand goed kunnen
gebruiken het
product goed kunnen hanteren.
- Niet te zwaar om te tillen.
- Goede verdeling van het gewicht en praktische vorm.
- Comfortabel en goed geplaatste handgreep.
§ 2.5 Mentale beperkingen van ouderen
Een voorbeeld van een ondersteunende taak kan zijn; het korte termijn geheugen
stimuleren of het aan te vullen. Een systeem wat de gebruiker op zijn of haar gemak
stelt kan een andere toepassing zijn.
Over mentale beperkingen bij ouderen is enorm veel informatie beschikbaar. De meest
voorkomende aandoeningen die voorkomen bij ouderen zijn angststoornissen,
depressiviteit en cognitieve stoor- nissen.29
§ 2.5.2 Cognitieve stoornissen
“De angst voor mentaal verval en ziekten als Alzheimer-dementie, maakt dat vooral
ouderen zich makkelijk fixeren op geheugenklachten en snel in paniek raken wanneer ze
wat vergeetachtig worden.”
(http://www.epilepsie.net/informatie/geheugenklachten_tips.html 19-06-2002).
De snelheid waarmee informatie verwerkt kan worden neemt af naarmate je ouder wordt. Ook de opslagruimte en het korte termijn geheugen wordt minder. De laatste oorzaak van een minder goed werkend geheugen is het afnemende vermogen om geconcentreerd te
blijven. Dit heeft weer te maken met het feit dat oudere mensen eerder vermoeid raken. Al deze elementen samen zorgen ervoor dat ouderen minder informatie kunnen opslaan en ook minder gemakkelijk kunnen oproepen uit hun lange termijn geheugen.
De meest voorkomende stoornis, naast het delirium32, is dementie. Dementie is de verzamelnaam
voor een aantal verschillende ziekten die als overeenkomst hebben dat meerdere
cognitieve functies zo achteruitgaan dat het dagelijks functioneren problemen oplevert.
In 60% van de gevallen is dementie toe te schrijven aan de ziekte van Alzheimer.
De volgende cijfers illustreren hoe deze cognitieve beperkingen invloed hebben op het functioneren en op het welbevinden van ouderen in het dagelijks leven. Per week hebben deze ouderen gemiddeld 3,3 waargenomen dagen dat ze last hebben van matige of
ernstige stoornissen in algemene dagelijkse levensverrichtingen. Ze hebben per week
gemiddeld 2,2 waargenomen dagen dat ze last hebben van matige of ernstige
stoornissen in de tevredenheid van het leven.35 Uit deze cijfers valt
voorzichtig op te maken dat een verbeterde user experience van (huishoudelijke)
apparaten kan
bijdragen aan een betere leefomgeving voor deze groep. Onder andere door de
toepassing van emotie en intelligentie. Een verbetering is mogelijk omdat bij de
dagelijkse levensverichtingen ook de omgang met (huishoudelijke) apparaten hoort. Als de omgang beter zal aansluiten bij de cognitieve stoornissen zal dit een positief effect hebben op de tevredenheid van het leven bij deze mensen. Tevens zullen oudere mensen die lijden aan een normale vorm van geheugenverlies hiervan profijt hebben.
VB: Oplichtend toetsenbord
Je zou dan kunnen denken aan het oplichten van mogelijke vervolgletters of aan het
aanvullen van een woord zodat dit woord niet in zijn geheel ingetypt hoeft te worden. Iemand wil bijvoorbeeld het woord „scriptie. intypen. Er wordt door de gebruiker begonnen met het zoeken naar de letter „s., deze wordt gevonden en ingetypt. Waarna er door de gebruiker gezocht gaat worden naar de letter „c.. Omdat het systeem weet dat in de Nederlandse taal na een „s. nooit een „b., „d. of „x. etc. komt zullen deze letters niet oplichten. Potientiële goede vervolgletters zullen naar de mate van waarschijn-lijkheid feller oplichten. Zo zal het eventueel makkelijker zijn voor mensen die geen kennis in het
hoofd hebben om een apparaat als deze te bedienen. Naar mate de gebruiker meer
vertrouwd raakt kan het systeem overgaan op een stand voor gevorderden. Er zal dan
minder kennis in de wereld aanwezig hoeven te zijn.
omgaan met technologie om zo de zogenaamde user experience4 te verbeteren..
Scriptievraag
“Goed doordachte producten, waarin ontwerpers niet zijn uitgegaan van een overmaat
aan spierkracht, lenigheid, gezichtsvermogen of technisch inzicht, zullen voor alle
gebruikers de barrière verkleinen. Een slecht product maakt iedereen „gehandicapt..”
(Faas, Oud/Nieuw; Ouderen als Uitgangspunt voor Innovatief Ontwerpen, Amsterdam
1998, p.15/16).
§ 1.1 Wat is user experience?
bedenker van de term user experience, Donald Norman, er zelf over gezegd heeft:
“I invented the term because I thought Human Interface and usability were too narrow: I
wanted to cover all aspects of the person's experience with a system, including industrial
design, graphics, the interface, the physical interaction, and the manual.” (Interface
Design, Archive Interface Piece; Whither “User Experience”, 1998,
http://www.peterme.com/index112498.html 19-06-2002).
Kortom de user experience is zo.n beetje alles waar een ontwerper maar over nagedacht
kan hebben. Elke zintuigelijke beleving die een product teweegbrengt is voortgebracht
door de user experience van dit product.
De user experience van een systeem of product is tegenwoordig steeds belangrijker.
Vroeger waren de producten die op de markt kwamen een stuk simpeler en makkelijker
te bedienen dan de hedendaagse apparaten. Het lijkt wel of apparaten ingewikkeld
moeten zijn en veel functies moeten hebben.
hedendaagse producten worden vaak overladen met te veel mogelijkheden, of die nu
wenselijk zijn of niet. Daarom wordt de user experience steeds belangrijker. Alleen via
een goede user experience kunnen de goede producten met (te) veel mogelijkheden zich
onderscheiden van de slechten. nders zullen veel mensen, en met name ouderen, zich
afzijdig (blijven) houden van deze technologieën.
Tegenwoordig is de vraag naar dit soort zorginstellingen vele malen groter dan dat dit
vroeger het geval was. En kunnen gewoonweg niet alle ouderen die naar een speciale
zorginstelling willen –in welke vorm dan ook-, daar geplaatst worden. Wat er toe leidt,
samen met de hogere levensverwachting en de zogezegde fitheid van deze groep, dat ze
langer zelfstandig moeten leven. In vele gevallen is dit ook precies wat ze willen. Dit is
overeenkomstig met de vijftigplussers die volop in het leven staan.
§ 2.1.1 Maatschappelijke positie van ouderen
De onderzoeks-resultaten benadrukken de leeftijdsonafhankelijkheid van de levensstijl en
vrije tijdsindeling van mensen in hun vijftigplus jaren. Toen deze mensen dus in hun
dertigplus en veertigplus jaren zaten was hun levensstijl en vrije tijdsindeling grotendeels
hetzelfde.7 Zoals eerder gezegd willen ook steeds meer ouderen zo lang mogelijk hun
onafhankelijkheid behouden door zo lang mogelijk zelfstanding te wonen.8 Het feit dat
deze mensen gedwongen of vrijwillig zelfstanding blijven wonen stelt wel speciale eisen
aan de woningen en apparaten die ze dagelijks gebruiken. Dit is één van de belangrijkste
redenen waarom techniek makkelijker toegankelijker moet worden gemaakt.
§ 2.1.2 Economische positie van ouderen
De behoefte van ouderen voor vriendelijkere producten is in de loop van de jaren wel
gedeeltelijk erkent. Maar niet op de juiste manier. Er werd door ontwerpers en bedrijven
naar deze doelgroep gekeken alsof het een speciale doelgroep was, alsof het mensen
waren met een handicap; oud zijn. Terwijl het een normaal marktsegment is met grote
mogelijkheden.
§ 2.2.1 Waar komt de angst voor techniek vandaan?
Waar komt nu deze angst voor techniek bij sommige mensen vandaan? Nieuwe
technieken worden vaak van buitenaf opgedrongen; mensen vragen niet om moeilijke
interfaces en slechte hand- leidingen. Maar vaak is er geen of amper keuze tussen een
apparaat met alleen de basisfuncties of ééntje met alle toeters en bellen.
Er zijn ouderen die zo iets hebben van: “Het zal mijn tijd wel duren. Laat maar zitten!”
Mensen die liever iets laten dan dat ze ergens veel energie in moeten steken. De met de
ouderdom niet zelden verbonden eigengereidheid en geestelijke luiheid. Dit is geen „echt.
probleem als het bijvoorbeeld gaat om het inprogrammeren van de videorecorder. Maar
wat als de situatie wel vraagt om gebruik te maken van deze ingewikkelde technieken
voor ouderen?
Een andere belangrijke oorzaak van angst voor apparaten is onwetendheid.
Onwetendheid van wat apparatuur voor gemakken met zich mee kan brengen. Aan deze
oorzaak van angst is wel degelijk iets te doen; mensen laten omgaan met deze
producten. Een voorwaarde is wel dat er een zekere nieuwsgierigheid aanwezig moet
zijn. Deze kan worden gevoedt door (klein)kinderen, leeftijds- genoten of door
demonstraties. In een aantal grote steden zoals Rotterdam, Maastricht en Arnhem zijn
zogenaamde „knoppenwinkels., hier kunnen ouderen uitleg krijgen en zelf ondervinden
hoe je om moet gaan met dit soort apparatuur.17
§ 2.3.1 Angst voor techniek wegnemen
Als de user experience zal verbeteren d.m.v. het gebruik van (primitieve) vormen van
intelligentie en emotie dan kan dit ervoor zorgen dat ouderen zich meer aangetrokken
voelen tot nieuwe techno- logie. Het kan ervoor zorgen dat het kille onpersoonlijke
karakter dat apparaten hebben een beetje wordt verminderd. Waardoor de
nieuwsgierigheid aangewakkerd kan worden, wat er weer voor kan zorgen dat sommige
ouderen de stap wel een keertje wagen. Dit zal tevens versterkt worden als ze weten dat
wanneer ze een fout maken met de bediening het apparaat hun zal helpen. Heel geduldig
en met duidelijke relevante instructies. Als machines die deze intelligentie bezitten zo
omgaan met hun eigen onvolkomenheden zal een boel ergenis en angst kunnen worden
weggenomen.
§ 2.4 Fysieke beperkingen van ouderen
“Anno 1996 heeft ongeveer twee derde van de zelfstandig wonende 55-plussers één of
meer chronische aandoeningen. Hierbij is uitgegaan van zelfrapportage: aan
respondenten is gevraagd of zij een bepaalde aandoening hebben. Bij 75-plussers heeft
ongeveer drie kwart een chronische ziekte.” (De Klerk, Timmermans (red.), Rapportage
Ouderen 1998, Den Haag 1998, p.110).
In de meeste gevallen bestaan deze chronische aandoeningen uit atrose of het hebben
van een hoge bloeddruk. Vooral atrose is een aandoening die een belangrijke negatieve
rol kan spelen als het gaat om het bedienen van apparaten. Van de vijftigplussers die
zelfstanding wonen en een chronische aandoening hebben heeft maar liefst 50%
beperkingen bij huishoudelijke activiteiten. Van deze mensen heeft 49% moeite met
zitten en staan, heeft 16% beperkingen met horen en heeft 15% van deze mensen
beperkingen met het zien van dingen. De percentages van de laatste beperkingen; horen
en zien, nemen sterk toe vanaf het vijfenzeventigste levensjaar. Toch is er een
aanzienlijk deel, ongeveer 45% van de zeventigplussers, die geen of slechts lichte
lichamelijke beperkingen heeft.
§ 2.4.1 Veiligheidsaspecten
De organistatie Consument en Veiligheid heeft de risicomatrix „eisenwijzer
productveiligheid voor senioren. ontwikkelt. Hiermee kunnen ontwerpers - voornamelijk
industrieel ontwerpers - zien op welke dingen ze extra moeten letten. Een aantal
vuistregels als het gaat om het ontwerpen van een potentieel gevaarlijk product als een
strijkijzer28:
- De producten moeten niet gemakkelijk kunnen omvallen.
- Effectieve anti-slip onderkant zodat personen die slechts één hand goed kunnen
gebruiken het
product goed kunnen hanteren.
- Niet te zwaar om te tillen.
- Goede verdeling van het gewicht en praktische vorm.
- Comfortabel en goed geplaatste handgreep.
§ 2.5 Mentale beperkingen van ouderen
Een voorbeeld van een ondersteunende taak kan zijn; het korte termijn geheugen
stimuleren of het aan te vullen. Een systeem wat de gebruiker op zijn of haar gemak
stelt kan een andere toepassing zijn.
Over mentale beperkingen bij ouderen is enorm veel informatie beschikbaar. De meest
voorkomende aandoeningen die voorkomen bij ouderen zijn angststoornissen,
depressiviteit en cognitieve stoor- nissen.29
§ 2.5.2 Cognitieve stoornissen
“De angst voor mentaal verval en ziekten als Alzheimer-dementie, maakt dat vooral
ouderen zich makkelijk fixeren op geheugenklachten en snel in paniek raken wanneer ze
wat vergeetachtig worden.”
(http://www.epilepsie.net/informatie/geheugenklachten_tips.html 19-06-2002).
De snelheid waarmee informatie verwerkt kan worden neemt af naarmate je ouder wordt. Ook de opslagruimte en het korte termijn geheugen wordt minder. De laatste oorzaak van een minder goed werkend geheugen is het afnemende vermogen om geconcentreerd te
blijven. Dit heeft weer te maken met het feit dat oudere mensen eerder vermoeid raken. Al deze elementen samen zorgen ervoor dat ouderen minder informatie kunnen opslaan en ook minder gemakkelijk kunnen oproepen uit hun lange termijn geheugen.
De meest voorkomende stoornis, naast het delirium32, is dementie. Dementie is de verzamelnaam
voor een aantal verschillende ziekten die als overeenkomst hebben dat meerdere
cognitieve functies zo achteruitgaan dat het dagelijks functioneren problemen oplevert.
In 60% van de gevallen is dementie toe te schrijven aan de ziekte van Alzheimer.
De volgende cijfers illustreren hoe deze cognitieve beperkingen invloed hebben op het functioneren en op het welbevinden van ouderen in het dagelijks leven. Per week hebben deze ouderen gemiddeld 3,3 waargenomen dagen dat ze last hebben van matige of
ernstige stoornissen in algemene dagelijkse levensverrichtingen. Ze hebben per week
gemiddeld 2,2 waargenomen dagen dat ze last hebben van matige of ernstige
stoornissen in de tevredenheid van het leven.35 Uit deze cijfers valt
voorzichtig op te maken dat een verbeterde user experience van (huishoudelijke)
apparaten kan
bijdragen aan een betere leefomgeving voor deze groep. Onder andere door de
toepassing van emotie en intelligentie. Een verbetering is mogelijk omdat bij de
dagelijkse levensverichtingen ook de omgang met (huishoudelijke) apparaten hoort. Als de omgang beter zal aansluiten bij de cognitieve stoornissen zal dit een positief effect hebben op de tevredenheid van het leven bij deze mensen. Tevens zullen oudere mensen die lijden aan een normale vorm van geheugenverlies hiervan profijt hebben.
VB: Oplichtend toetsenbord
Je zou dan kunnen denken aan het oplichten van mogelijke vervolgletters of aan het
aanvullen van een woord zodat dit woord niet in zijn geheel ingetypt hoeft te worden. Iemand wil bijvoorbeeld het woord „scriptie. intypen. Er wordt door de gebruiker begonnen met het zoeken naar de letter „s., deze wordt gevonden en ingetypt. Waarna er door de gebruiker gezocht gaat worden naar de letter „c.. Omdat het systeem weet dat in de Nederlandse taal na een „s. nooit een „b., „d. of „x. etc. komt zullen deze letters niet oplichten. Potientiële goede vervolgletters zullen naar de mate van waarschijn-lijkheid feller oplichten. Zo zal het eventueel makkelijker zijn voor mensen die geen kennis in het
hoofd hebben om een apparaat als deze te bedienen. Naar mate de gebruiker meer
vertrouwd raakt kan het systeem overgaan op een stand voor gevorderden. Er zal dan
minder kennis in de wereld aanwezig hoeven te zijn.
Welke zorg vragen ouderen?
n dit rapport zijn de resultaten beschreven van het onderzoek naar de aard van zorgbehoeften vanuit het perspectief van ouderen.
www.unimaas.nl/...%20rapporten%20en%20adviezen/rapporten/Welke%20zorg%20vragen%20ouderen.pdf
www.unimaas.nl/...%20rapporten%20en%20adviezen/rapporten/Welke%20zorg%20vragen%20ouderen.pdf
Interview Eric
Hoe oud voelt u zich?
Moeilijke vraag, ik voel wel dat ik ouder wordt. Ik denk dat ik voor mijn leeftijd nog veel kan. Zeker als je weet dat ik een hartoperatie heb gehad. En ik kan nog steeds 10 kilometer hardlopen. Er zijn een heleboel mensen van mijn leeftijd die dat niet meer kunnen. Maar ik kan niet meer zo veel als vroeger, komt door leeftijd en mijn hartoperatie. Ik denk dat ik me wel 50 voel.
Hoe oud bent u werkelijk?
57
Hoe is uw gezondheid? (indien ja, vraag of ze elektronische apparaten gebruiken ter ondersteuning)
Mijn gezondheid is op zich goed. Ondanks het feit dat ik aan mijn hart ben geopereerd. Ik heb wel vaak blessures. En aan dat soort dingen merk ik wel dat ik ouder wordt. Het herstel van een blessure duurt nu namelijk langer dan vroeger. Want ik ben nog wel heel gedreven om aan sport te doen. En kan dit niet meer zo veel als ik zou willen.
Ja ik heb gehoorapparaten, en we gaan verhuizen, dus ik overweeg ook om apparatuur aan te schaffen waardoor ik de tv en telefoon beter op mijn apparaten kan horen. Daar is allerlei apparatuur voor.
Mijn eigen hoorapparaatjes werken niet 100%, maar het verbeterd mijn gehoor wel. Met drukte is het moeilijk om mensen te verstaan, dan kan ik het allemaal niet volgen. Bijvoorbeeld in de lerarenkamer. Dan kan ik met moeite de mensen die dicht bij me zitten wel verstaan, maar de rest hoor ik niet.
Wat doet u globaal op een dag?
Ik ben gymleraar, dus ik geef les op school. Een deel geef ik les in gym, dus dan beweeg ik ook voor een deel. En een tijd geef ik geen les en dan ben ik bezig met leerlingbegeleiding of met administratie. Of extra taken die je in kader van het docentschap moet uitvoeren. Meestal sta ik rond 7 uur op, en dan duurt een dag toch wel gauw tot een uur of 5. Maar ook omdat ik minder fit ben, ben ik minder gaan werken. Dus aan dat soort dingen merk je wel dat je ouder wordt. Maar als ik werk, werk ik lang door. Na het werk, dan besteed ik tijd aan hobby’s. Ik bridge 2 keer in de week, en hardlopen doe ik 1 of 2 keer. Ik tennis en golf ook, maar door een blessure kan ik dat nu doen. Maar dat pik ik nu weer op. Dan tennis ik ongeveer 1 keer in de 3 weken, en golfen ligt het beetje aan het weer en mijn abonnement.
Waar liggen uw interesses?
Naast de hobby’s die ik net genoemd heb, vind ik lezen en filmpje of tv kijken leuk. Dan is mijn week wel heel vol.
Loopt u wel eens tegen problemen aan? (hoe lost u die dan op)
Ja, bv die blessures. Of dat je eerder moe ben dan vroeger. Dat is op dat moment niet echt op te lossen, die blessures gaan gewoon vanzelf over, of ik doe oefeningen.
Schakelt u wel eens de hulp van iemand anders in, wanneer u ergens tegenaan loopt?
Nou, ik probeer dat meestal wel zelf op te lossen. Als je bijv. Niet goed hoor ga je naar de audioloog, maar dat is logisch.
Heeft u elektronische apparaten die u dagelijks gebruikt?
Ja tuurlijk, de tv, soms de dvdspeler, wekkerradio, auto, af en toe mijn mobiel, computer (thuis en werk), en keukenapparateur.
Welke apparaten vind u makkelijk te gebruiken, en welke apparaten vindt u moeilijk in gebruik? (waarom)
De meeste apparaten hebben veel te veel mogelijkheden, en dan kan ik ze niet optimaal benutten. Onze generatie wil graag het boekje lezen en alles begrijpen, maar dat heeft nu bijna geen zin meer. En als je iets niet vaak gebruikt vergeet je het gewoon. Mijn mobiel gebruik ik weinig omdat mijn leerlingen het ook niet mogen, dat is uit principe. En ik ben op mijn werk ook gewoon bereikbaar, dus ik vind het niet zo nodig. En ik ben ook niet zo handig in het typen, maar dat is ook een kwestie van oefenen. Ik wil er eigenlijk ook niet zo veel tijd in steken.
De combimagnetron vind ik een fijn apparaat, en het koffiezetapparaat, omdat die eenvoudig te bedienen zijn. We krijgen ook nieuwe keukenapparatuur, hopelijk kan ik dat ook zo makkelijk bedienen. We gaan ook een cursus combistoofoven volgen, omdat dat nieuwe apparatuur is.
Hoe digitaal bent u?
Totaal niet digitaal denk ik, heel weinig in ieder geval. Het enige digitale wat ik doe is computeren, en dan gebruik ik met name de teksterwerker. Maar niet zoals de jeugd van tegenwoordig het doet. Met chatten, en hyven en msnen, skypen weet ik het wat. Het is wel handig, maar dan moet je daar in verdiepen en daar heb ik geen tijd en geen zin in.
Bent u geïnteresseerd in nieuwe elektronische ontwikkelingen?
Ja, als het me van pas komt. Het moet vooral niet te moeilijk zijn allemaal. Ik vind het soms veel te ingewikkeld. Dan denk ik dat het weer zo veel tijd kost om het te leren.
Wat vindt u van het bedrijf Philips?
Ik denk dat het wel een goed bedrijf is, we hebben er wel wat artikelen van. Het is ook een Nederlands bedrijf, dat speelt mee. Philips is wel prijzig. Ik laat me daar vaak ook in adviseren. Het liefst koop ik kwaliteit, en daar komt vaker Philips uit.
Met welke begrippen zou u het bedrijf Philips typeren?
Vind ik moeilijk maar ik denk: Nederlands, hoge kwaliteit, innovatief.
Bezit u producten van het merk Philips? (zou u producten van Philips kopen of waarom juist niet)
De televisie, scheerapparaat, wel meer denk ik. Ik koop de producten omdat de kwaliteit goed is, maar er zijn ook bijna geen merken meer die slecht zijn, want anders worden ze ook gewoon niet verkocht.
Wat zijn uw ervaringen met het gebruik van producten van Philips?
Ja redelijk goed, het scheerapparaat vind ik heel erg goed. Ik heb ook Braun gehad, omdat ik vond dat philips het niet zo glad deed. Maar het nieuwste apparaat doet dat wel goed. De tv is ook goed, af en toe wat probleempjes maar dat heeft ook te maken met de digitale tv, niet zozeer met het beeld zelf.
Wat vindt u vindt u van de manier waarop Philips gemoderniseerd is?
Daar weet ik niks van. Zoals ik zei het is innovatief, ze blijven bij de tijd. Als je kijkt naar de ontwikkeling van de lampen. Maar dat is niet alleen van Philips, dat is ook van andere merken.
Waarmee onderscheidt Philips zich met andere vergelijkbare bedrijven (zoals Sony, Samsung, LG enz.)
Dat zou ik echt niet weten, daar weet ik niks van.
Wat vindt u ervan dat Philips van oorsprong een Nederlands bedrijf is?
Dat vind ik wel leuk, maar goed, dat is ook hetgeen waar onze Nederlandse maatschappij zich moet zien te onderscheiden. Door hoogwaardige technische ontwikkelen. Dus we moeten hier voorloper in blijven. Daar is Philips er natuurlijk ook een van.
Senioren vaker online
Senioren steeds vaker online
25-01-2007
17-01-2007Huishoudens waarvan de kostwinner boven 55 jaar is, maken steeds vaker gebruik van een PC en van Internet. Dit blijkt uit de ICT Consumer Monitor, een onderzoek van Heliview Researchonder 1.700 huishoudens in Nederland.
In de eerste helft van 2005 gebruikte nog minder dan de helft van de ‘oudere’ huishoudens een PC thuis en iets meer dan een derde van deze huishoudens maakte gebruik van Internet. Een jaar later heeft circa tweederde van de huishoudens met een kostwinner boven 55 jaar een PC en indien men een PC (of laptop) heeft wordt er ook gebruik gemaakt van Internet.
Er zijn wel enkele verschillen te zien in gebruiksdoeleinden van het Internet tussen oudere huishoudens en jongere huishoudens. De ouderen gebruiken Internet relatief vaker voor het opvragen voor informatie en ook vaker voor thuisbankieren. Daarentegen chatten zij minder dan de jongere huishoudens!
Stir constateerde reeds dat ouderen de snelst stijgende groep internetters zijn en maakt het internetgedrag van die groep nu wat inzichtelijker. Tachtig procent van de online- vijftigplussers gebruikt het Internet om te e-mailen, terwijl 78 procent van de jongeren aangeeft dat 'vaak' of 'af en toe' te doen. E-mailen is daarmee de voornaamste activiteit van ouderen, aldus specificaties die Stir voor Emerceaan het Establishment Survey onttrok. In de klassieke media beginnen uitgevers de groeiende groep senioren als interessante doelgroep te onderkennen. Op het web blijken ze lastig te 'vangen.'
De Stir-onderzoek toont aan dat senioren taakgericht aan de slag gaan en behalve met e-mail enigszins en soms ver achterlopen bij hun kleinkinderen. Gemiddeld doet tussen de 20 en 30 procent van de oudere internetter aan funsurfen, gamen, webwinkelen, chatten en videostreams bekijken. Bij jongeren liggen deze activiteiten tegen de 40 procent aan. Enkel Internetbankieren scoort bij ouderen 62 procent en 'specifieke informatie zoeken' nog 80 procent, vergelijkbaar met het jeugdige gedrag.
Uit het eerder gepubliceerde Stir-gebruikersonderzoek bleek dat websurfen nu 11 procent van de mediatijd van Nederland claimt. Senioren brengen wekelijks 3,1 uur per week achter de computermonitor door, exact een uur.
maandag 13 september 2010
Onderzoek ouderen en technologie: Computers zijn geen probleem voor ouderen
Oh nee?
http://www.mature-project.eu/materials/Computersgeenprobleem.pdf
(in totaal 5 pagina's. Zie dropbox)
http://www.mature-project.eu/materials/Computersgeenprobleem.pdf
(in totaal 5 pagina's. Zie dropbox)
Onderzoek doelgroep en technologie: Innovatief ontwerp voor ouderen
Intelligentie en emotie in systemen
Scriptie van een eindstudent (dus let op betrouwbaarheid)
http://www.daanjobsis.nl/_2005/pdf/innovatief_ontwerpen.pdf
Ook aanwezing in dropbox
Scriptie van een eindstudent (dus let op betrouwbaarheid)
http://www.daanjobsis.nl/_2005/pdf/innovatief_ontwerpen.pdf
Ook aanwezing in dropbox
Onderzoek doelgroep en technologie: Ouderen en nieuwe technologie in huis Bondgenoten of vijanden?
Een onderzoek naar de bereidheid van 65-plussers om nieuwe technologische toepassingen in hun woonomgeving toe te laten om zo langer zelfstandig te wonen.
http://essay.utwente.nl/57397/
(maar 17 pagina's! haha. dat moet te doen zijn)
zie dropbox voor pdf
http://essay.utwente.nl/57397/
(maar 17 pagina's! haha. dat moet te doen zijn)
zie dropbox voor pdf
Abonneren op:
Posts (Atom)